Bilans, będący zestawieniem składników majątku przedsiębiorstwa i źródeł jego finansowania, stanowi jeden z obowiązkowych elementów sprawozdania finansowego. Składa się z aktywów, czyli majątku firmowego i pasywów, czyli źródła finansowania aktywów firmy, przy czym aktywa muszą równać się pasywom.
Ze względu na przeznaczenie bilansów, dzieli się je na:
- publikacyjne,
- sprawozdawcze,
- uproszczone.
Ze względu na okoliczność utworzenia bilansu natomiast wyróżnić można bilans jednostkowy, skumulowany, bilans otwarcia i zamknięcia, bilans krótkookresowy oraz likwidacyjny. Więcej o zasadach jego sporządzania przeczytasz w naszym wpisie.
Z czego powinien składać się bilans i jaki powinien być jego układ?
Każdy bilans w firmie powinien zawierać nazwę i adres firmy, datę, kiedy wycenione zostały jej pasywa i aktywa, wraz z ich nazwami nazwy i zawartościami oraz ich sumę z zachowaniem równowagi. Na końcu bilansu znaleźć się muszą podpisy osób odpowiedzialnych za gospodarkę finansową działalności oraz data i miejsce sporządzenia bilansu. Wyszczególnione w bilansie aktywa dzielą się na aktywa trwałe, czyli wartości niematerialne i prawne, rzeczowe aktywa, długoterminowe należności oraz rozliczenia międzyokresowe, oraz na aktywa obrotowe. Aktywa obrotowe to zapasy i krótkoterminowe, inwestycje, rozliczenia międzyokresowe oraz należności. Aktywa to również należne wpłaty na kapitał i akcje.
Pasywa z kolei dzielą się na kapitał własny, w tym kapitał podstawowy, zapasowy, pochodzący z aktualizacji wyceny, rezerwowy, będący zyskiem lub stratą z lat ubiegłych. Pasywa firmy to także jej zobowiązania i rezerwy na zobowiązania, w rym na zobowiązania długoterminowe, krótkoterminowe i rozliczenia międzyokresowe.
Czym są reguły bilansowe?
Podczas sporządzania bilansu w firmie obowiązują dwie reguły: srebrna i złota. Zgodnie ze srebrną regułą bilansową kapitał stały przedsiębiorstwa powinien być równy lub wyższy od jej aktywów stałych, co pozwala na większą swobodę w prowadzeniu działalności i na niezależność finansową. Aktywa stałe powinny być finansowane kapitałem własnym minimum w dwóch trzecich.
Złota reguła bilansowa natomiast głosi, że aktywa trwałe przedsiębiorstwa powinny zostać pokryte w stu procentach kapitałem własnym, gdyż stanowią część majątku długoterminową. Charakteryzują się one ponadto niskim tempem zmiany na gotówkę, co powinno zostać sfinansowane środkami oddanymi na długi okres. Aktywa trwałe zatem powinny być finansowane stabilnymi kapitałami przedsiębiorstwa.
Jak sporządzić bilans finansowy?
Bilans finansowy sporządza się z określonymi regułami. Jedną z nich jest zasada memoriału, zgodnie z którą w księgach rachunkowych ewidencjonuje się wszystkie osiągnięte przychody wraz z kosztami osiągnięcia przychodów. Kolejna zasada to zasada współmierności, zgodnie z którą do aktywów i pasywów zalicza się przychody i koszty przypadające na dany okres sprawozdawczy, nawet jeśli jeszcze nie zostały poniesione.
Sporządzając bilans pamiętać należy również o ostrożności, czyli o wycenie aktywów i pasywów zgodnie z rzeczywistymi kosztami wytworzenia, pomniejszając je o odpisy amortyzacyjne lub umorzeniowe, pozostałe koszty operacyjne, straty i rezerwy na znane ryzyko. Przygotowując bilans finansowy nie wolno kompensować wartości poszczególnych składników aktywów i pasywów, przychodów i kosztów oraz zysków i strat, a także założyć kontynuowanie działalności gospodarczej w dającej się przewidzieć przyszłości i w niezmniejszonym zakresie.
Wszelkie tajniki, związane ze sporządzaniem bilansu w firmie poznasz w trakcie prowadzanych przez nas szkoleń. Dzięki nim szybko opanujesz sporządzeni bilansu, co przełoży się na sprawniejsze zarządzanie przedsiębiorstwem.
